W Muzeum Regionalnym w Opocznie można już oglądać najnowszą wystawę czasową „Kolekcjonerka. Teresa Szwedkowicz (1930-2001)” ze zbiorów Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie. Otwarcie wystawy maiło miejsce w poniedziałek 10 marca o godzinie 12:00.
Pośród gości wernisażu znaleźli się między innymi: burmistrz Opoczna Michał Konecki, zastępca dyrektora Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie Katarzyna Marzęcka, kustosz tego muzeum i zarazem kurator wystawy Joanna Bartuszek, córka Teresy Szwedkowicz Ewa Czyżewska, dyrektor Miejskiego Domu Kultury w Opocznie Zdzisław Miękus, dyrektor Wydziału Promocji i Kultury Urzędu Miasta w Opocznie Lidia Lasota, sekretarz Powiatu Opoczyńskiego Magdalena Zapałacz a także opoczyńskie twórczynie ludowe Maria Rogulska i Zofia Pacan.
Wystawa przybliża problematykę kolekcjonerstwa prywatnego i antropologii rzeczy na przykładzie twórczości opoczyńskich hafciarek gromadzonej przez Teresę Szwedkowicz. Wśród licznych wątków podejmowanych na wystawie szczególnie widoczne są te, które dotyczą relacji przedmiotów z człowiekiem. Punktem wyjścia jest pasja, hobby, które może dotyczyć każdego z nas, a stając się treścią życia przynosi owoc w postaci monumentalnej kolekcji, która uzyskuje status zabytkowego muzealnego artefaktu. Wystawa jest także wyrazem wielkiego uznania dla wszystkich kolekcjonerów i kolekcjonerskiej pasji. Pasji, bez której przecież nie byłoby muzealnictwa.
Na ekspozycji można zobaczyć charakterystyczne elementy kolekcji opoczyńskich strojów, haftów oraz fotografii zgromadzonej i opracowanej przez Teresę Szwedkowicz, w znakomitej większości znajdującej się w zbiorach PME. Prezentowane są lniane i wełniane próbki tkanin odzieżowych oraz tekstylne elementy stanowiące wyposażenie domu mieszkalnego (ręczniki, poszewki na poduszki, obrusy, serwetki, tkaniny), wycinanki oraz związane ze świętami wielkanocnymi pisanki.
Jest to druga w Polsce, po wystawie w Państwowym Muzeum Etnograficznym w Warszawie, ekspozycja prezentująca kolekcję Teresy Szwedkowicz: nie tylko zgromadzone obiekty, ale także jej relację z hafciarkami, warsztat pracy i sposób popularyzowania zbioru. Na wystawie podejmujemy problematykę relacji człowieka z rzeczami oraz dziedzictwa niematerialnego. Teresa Szwedkowicz nie tylko gromadziła przedmioty, ale też systematyzowała je i opracowywała, tworząc katalogi i pisząc artykuły. Jej działalność jest przykładem kolekcjonerstwa prywatnego: emocjonalnego, nierozerwalnie związanego zarówno z przedmiotem kolekcji, jak i jej opiekunem.
Teresa Szwedkowicz (1930-2001) była nauczycielką wychowania plastycznego i technicznego w Liceum Ogólnokształcącym im. Stefana Żeromskiego w Opocznie, miłośniczką rodzinnego regionu. Kolekcję stroju opoczyńskiego i haftu, a także fotografii tworzyła przez ponad 40 lat. W tym czasie, jak sama podała, zgromadziła około 5000 obiektów. Gromadziła głównie elementy wiana i stroju ślubnego panny młodej (koszule, ręczniki, nakrycia na łóżko, fragmenty stroju) oraz fotografie związane z obrzędami rodzinnymi. Teresa Szwedkowicz jednocześnie była twórczynią – sama haftowała i wycinała, ucząc się od twórczyń ludowych, a jej wytwory stawały się przedmiotem kolekcji i obiektami dziedzictwa kulturowego. W pracy nauczycielki wykorzystywała kolekcję jako pomoc naukową, a jako popularyzatorka prezentowała ją na wystawach.
Wystawa „Kolekcjonerka. Teresa Szwedkowicz (1930-2001)” będzie dostępna w Muzeum Regionalnym w Opocznie do 5 maja 2025 r. Zapraszamy!
