Nawiązując do wczorajszej decyzji Rady Miejskiej w Opocznie o nadaniu Miejskiej Bibliotece Publicznej w Opocznie imienia Stefana Janasa, przypominamy sylwetkę tego wybitnego opocznianina. Warto dodać, że w tym roku przypada również setna rocznica śmierci Janasa podczas wojny polsko-bolszewickiej 1920 roku. Prezentujemy również unikatowe, niepublikowane dotąd fotografie Stefana Janasa ze zbiorów Muzeum Regionalnego w Opocznie.
Stefan Janas urodził się 17 stycznia 1876 r. w Paradyżu. Był jednym z najbardziej wyróżniających się mieszkańców Opoczna. Już w okresie zaborów był wyrazicielem dążeń niepodległościowych Opocznian, aktywnym działaczem społecznym Opoczna oraz inicjatorem wielu przedsięwzięć.
Był pierwszym prezesem Czytelni 3 Maja założonej w 1916 r. w Opocznie z okazji 125. rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja; od 1916 r. naczelnikiem Ochotniczej Straży Ogniowej w Opocznie, członkiem Komisji Aprowizacyjnej, Komitetu Ratunkowego, Komisji Sanitarnej. Z jego inicjatywy, przy współpracy m.in. rodziny Hubnerów, brata Feliksa Janasa i wielu światłych opocznian powstał amatorski zespół Towarzystwa Miłośników Sceny, spółdzielnia spożywców „Przyszłość”, sierociniec „Samarytanin” czy pierwsze kino w Opocznie „Flirt”.
Stefan Janas był również wydawcą dwóch tygodników „To i owo” oraz „Prawda”; dziennikarzem, literatem, autorem dramatu pt. „Obrazy z życia Legionistów polskich, na wieczną chwałę Józefowi Piłsudskiemu, brygadierowi walecznych męczenników za Ojczyznę” oraz autorem opisu Opoczna zamieszczonym w „Tygodniku Polskim” nr 35/1905, s. 492-493.
Stefan Janas brał czynny udział w pracach tajnego ogniwa Polskiej Organizacji Wojskowej w Opocznie. Jesienią 1918 r. razem ze Stanisławem Majewskim, Janem Bałtowskim, Franciszkiem Wiktorowiczem, Antonim Węglewskim, Stanisławem Tuszyńskim, Karolem Kozerawskim i wieloma innymi mieszkańcami Opoczna rozbrajał Austriaków stacjonujących w Opocznie.
Był jednym z najaktywniejszych członków Rady Przybocznej Komisarza Rządowego rotmistrza Mieroszewskiego, radnym Rady Miejskiej pierwszej kadencji w 1917 r. i drugiej w 1919 r. W maju 1917 r. i w lipcu 1918 r. wybrany zastępcą burmistrza Opoczna. Ukoronowaniem jego działalności politycznej było stanowisko burmistrza. W kwietniu 1919 r. został pierwszym, po odzyskaniu niepodległości przez Polskę burmistrzem Opoczna.
W obliczu niebezpieczeństwa „czerwonej zarazy” w 1920 r. jako ochotnik poszedł na wojnę, aby dać przykład innym. Nigdy z niej nie powrócił a miejsce jego pochówku jest nieznane. W okresie międzywojennym w uznaniu jego zasług przemianowano ulicę Berka Joselewicza na ul. Stefana Janasa.
