Wystawy stałe

Z dziejów Ziemi Opoczyńskiej

Na wystawie zobaczyć można najstarsze zabytki archeologiczne w zbiorach Muzeum, pochodzące z epoki brązu czy kultury łużyckiej naramienniki, nagolenniki wykonane z brązu czy urna grobowa. Wystawa przypomina początki Opoczna oraz nawiązuje do przełomowych wydarzeń, które miały miejsce na Ziemi Opoczyńskiej w czasie „potopu szwedzkiego”, Powstania Styczniowego i I wojny światowej. Na wystawie zaprezentowano również szereg fotografii dawnego Opoczna z przełomu XIX i XX w. oraz z okresu międzywojennego, które ukazują nieistniejące już obiekty naszego miasta – cerkiew, gotycki kościół pw. św. Bartłomieja czy drewnianą zabudowę Opoczna.

Do najstarszych i najciekawszych obiektów na tej ekspozycji należą: skrzynia cechu ślusarsko-kowalskiego z XVII w., rycina ukazująca bitwę po Żarnowem w czasie „potopu szwedzkiego” z 1655 r., unikalne bony dominialne z dóbr Stanisława Małachowskiego z końca XVIII w., przywileje opoczyńskich cechów oraz wypis z lustracji Starostwa Opoczyńskiego z roku 1660.

Opoczno w czasie II wojny światowej

Na wystawie przedstawiono najważniejsze wydarzenia jakie rozegrały się na Ziemi Opoczyńskiej w latach 1939-1945. Walki zbrojne toczone przez Armię „Prusy” z najeźdźcą hitlerowskim we wrześniu 1939 r., działalność Oddziału Wydzielonego Wojska Polskiego majora Henryka Dobrzańskiego „Hubala”, powstanie i działalność Obwodu Opoczno ZWZ- AK oraz wydarzenia, które rozegrały się na Ziemi Opoczyńskiej w czasie akcji „Burza” związane z działalnością 25 pp AK im. Ziemi Piotrkowsko-Opoczyńskiej. Można zapoznać się także z sylwetkami mieszkańców Ziemi Opoczyńskiej walczących na różnych frontach II wojny światowej. Przypominają o nich zgromadzone odznaczenia, dokumenty, fotografie i inne pamiątki, m.in. pasiak więźnia obozu koncentracyjnego, hubalczyka Franciszka Wilka z Opoczna.

Na wystawie zobaczyć można elementy umundurowania, wyposażenia i uzbrojenia żołnierzy różnych armii walczących podczas II wojny światowej. Na szczególną uwagę zasługuje kolekcja broni białej (szabla, bagnet wojskowy) oraz wyjątkowe pamiątki związane z oddziałem mjr. „Hubala”. Ciekawostką jest również zbiór niewielkich elementów pojazdów wojskowych (koła, ogniwa gąsienicowe), które zostały zniszczone w regionie opoczyńskim w styczniu 1945 r.

Rzeźba ludowa regionu opoczyńskiego

Na wystawie „Rzeźba ludowa regionu opoczyńskiego” zaprezentowano szereg rzeźb drewnianych wykonanych w ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat przez znanych w całym kraju, opoczyńskich twórców ludowych. Pośród autorów rzeźb znajduje się między innymi laureat nagrody im. Oskara Kolberga – Antoni Baran z Opoczna a także Mieczysław Włodarski, Wojciech Grzędowski, Joanna Sipika, Marian Ciszewski czy Stefan Świątek.

Najpopularniejszym motywem reprezentowanym na ekspozycji jest tematyka sakralna (postacie ze Starego i Nowego Testamentu) oraz nawiązująca do codziennego życia opoczyńskiej wsi (orka, siew, pieczenie chleba, itp.). Do szczególnie ulubionych motywów opoczyńskich rzeźbiarzy ludowych należy postać Chrystusa Frasobliwego, Pieta oraz motyw ostatniej wieczerzy.

Rekonstrukcja wnętrza chałupy opoczyńskiej

Jedna z najchętniej zwiedzanych ekspozycji Muzeum Regionalnego w Opocznie. Zaprezentowaliśmy na niej tradycyjne wnętrze izby mieszkalnej regionu opoczyńskiego, w której znajdowała się kuchnia z piecem chlebowym a w jej najbliższym sąsiedztwie kącik o charakterze gospodarczym z ceratkami, kubłami, wiadrami, łyżnikiem i innymi domowymi sprzętami. Nieco dalej zobaczyć można sprzęty służące do pracy (warsztat tkacki czyli krosno, kołowrotki) oraz część chałupy, która służyła do odpoczynku. Na uwagę zasługuje łóżko nakryte tradycyjnie dywanem oraz poduchami obleczonymi w pięknie haftowane poszewki.

Na skromne wyposażenie wnętrza mieszkalnego składa się między innymi z łóżko, ławki, skrzynia, półka talerzowa, także kredens, stół i krzesła. Wnętrze chaty jest pięknie dekorowane własnoręcznie wykonanymi przez gospodynie ozdobami – pająkami, wycinankami, koronkami z bibułowych kwiatów czy papierowymi firankami. Nie mogło zabraknąć również ołtarzyka przyozdobionego kwiatowymi „rózgami” i nigdy nie gasnącą lampką oliwną.

W odtworzonej komorze zobaczyć można natomiast różne sprzęty służące w domu, obejściu i polu – naczynia zasobne, żelazka, wagi, kijanki, praski do serów i inne służące niegdyś mieszkańcom opoczyńskiej wsi.

Opoczyński strój ludowy

Zaprezentowano tutaj malowniczy, opoczyński, regionalny strój ludowy w ujęciu chronologicznym. Najstarszym strojem ukazanym na ekspozycji jest strój kobiecy z przełomu XIX i XX w. składający się ze spódnicy, gorsetu, zapaski do pasa i zapaski „do odziewu” oraz haftowanej koszuli. Z biegiem czasu strój kobiecy zmieniał się. Do jego podstawowych elementów należała „kiecka” uszyta z tkaniny wełnianej, prążkowanej o określonym układzie pasków tzw. modzie, koszula haftowana haftem krzyżykowym, płaskim lub „za igłą”, kaftana, chustki „salinówki” i trzewików.

Na wystawie zobaczyć można również dziewiętnastowieczną „wangierkę” (kobiecy strój zimowy), stroje ślubne z okresu międzywojennego, stroje dziecięce oraz regionalne stroje męskie, które pierwotnie składały się z pasiastych „portek”, spencerka, lejbika, sukmany, pasa siatkowego i haftowanej koszuli. W okresie międzywojennym strój ten zmienił się na rzecz spodni i marynarki uszytych z czarnego samodziału oraz białej, haftowanej koszuli. Strój kobiecy i męski uszyty był z samodziałowej tkaniny wełnianej i lnianej wykonanej na krośnie.

Galeria

Muzealne ciekawostki

Na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie znajduje się grób jednego z najbardziej znanych opocznian – profesora Edmunda Biernackiego.

Foto: Krzysztof Szymański

Warto zobaczyć !

Newsletter

Chcesz otrzymywać informacje
o nadchodzących wydarzeniach
w Muzeum?